Mediacja w postępowaniu cywilnym

Coraz częściej wykorzystywane są alternatywne metody rozpoznawania sporów. UNCITRAL (komisja ONZ ds. międzynarodowego prawa handlowego) przyjęła ustawę modelową o międzynarodowej koncyliacji handlowej w 2002r., co oznacza, że owa tematyka jest bardzo istotna na polu prawa międzynarodowego. Jak wygląda mediacja w postępowaniu cywilnym?


Cechy mediacji
adwokat
Mediacja w kodeksie postępowania cywilnego wyróżnia się pewnymi cechami:
1)    jest dobrowolna,
2)    postępowanie jest niejawne, poufne, a mediator jest obowiązany zachować w tajemnicy fakty, o których dowiedział się w związku z prowadzeniem mediacji, chyba że strony zwolnią go z tego obowiązku,
3)    ma niesformalizowany charakter,
4)    prowadzi ją bezstronny mediator.

Ważnym jest, kto może zostać mediatorem. Może być nim osoba fizyczna, posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych i korzystająca z pełni praw publicznych (nie jest więc wyłączone prowadzenie mediacji przez cudzoziemca). Mediatorem nie może być sędzia (poza sędziami w stanie spoczynku). Istnieje możliwość prowadzenia list stałych mediatorów oraz tworzenia ośrodków mediacyjnych przez organizacje społeczne i zawodowe mogą prowadzić. Wpis na listę wymaga wyrażonej na piśmie zgody mediatora.

Przeprowadzenie mediacji
Mediację można prowadzić na różnej podstawie. Są nimi:
- umowa o mediację, umowa może być zawarta także przez wyrażenie przez stronę zgody na mediację, gdy druga strona złożyła odpowiedni wniosek,
- postanowienie sądu kierującego strony do mediacji.

Jeżeli to strony same zdecydują się przeprowadzić mediację wszczęcie następuje z chwilą doręczenia mediatorowi wniosku o mediację z dowodem doręczenia go drugiej stronie. Wniosek taki powinien zawierać: oznaczenie stron, dokładnie określone żądanie, przytoczenie okoliczności uzasadniających żądanie, podpis strony oraz wymienienie załączników. Jeżeli strony zawarły umowę o mediację na piśmie, do wniosku dołącza się odpis tej umowy.

Jeżeli szukasz zbliżonych informacji na opisywany temat, to także rzuć okiem na prawnik oleśnica analogiczne portale, które podnoszą tę kwestię.

Wymogi te mają jednak charakter konstrukcyjny, a w razie braków sąd jedynie dopytuje strony, nie ma tu konsekwencji w postaci zwrotu (tak jak w przypadku pozwu). Może się jednak zdarzyć, że wniosek będzie doręczony, a mediacja nie zostanie przeprowadzona. Nastąpi to w wypadku, gdy:
1)   stały mediator, w terminie tygodnia od dnia doręczenia mu wniosku o przeprowadzenie mediacji, odmówił przeprowadzenia mediacji,
2)   strony zawarły umowę o mediację, w której wskazano jako mediatora osobę niebędącą stałym mediatorem, a osoba ta, w terminie tygodnia od dnia doręczenia jej wniosku o przeprowadzenie mediacji, odmówiła przeprowadzenia mediacji,
3)   strony zawarły umowę o mediację bez wskazania mediatora i osoba, do której strona zwróciła się o przeprowadzenie mediacji, w terminie tygodnia od dnia doręczenia jej wniosku o przeprowadzenie mediacji, nie wyraziła zgody na przeprowadzenie mediacji albo druga strona w terminie tygodnia nie wyraziła zgody na osobę mediatora,
4)   strony nie zawarły umowy o mediację, a druga strona nie wyraziła zgody na mediację.
 
Nie tylko strony mogą zainicjować mediację. Także sąd może strony skierować do mediacji. Może to zrobić do zamknięcia pierwszego posiedzenia wyznaczonego na rozprawę, po zamknięciu tego posiedzenia sąd może skierować strony do mediacji tylko na zgodny wniosek stron.

Należy dodać, że sąd może skierować strony do mediacji tylko raz w toku postępowania. Jednak i tu strona ma duży wpływ na przeprowadzenie mediacji. Jeżeli w ciągu tygodnia od dnia ogłoszenia lub doręczenia jej postanowienia o skierowaniu strony do mediacji nie wyrazi się na nią zgody, nie zostanie ona przeprowadzona. Kierując strony do mediacji sąd może wskazać mediatora, jednak nie jest to wybór wiążący. Strony mogą nie wyrazić na niego zgody.

Jeżeli chodzi o termin przeprowadzenia mediacji, sąd kierując strony do mediacji wyznacza czas jej trwania na okres do miesiąca, chyba że strony zgodnie wniosły o wyznaczenie dłuższego terminu na przeprowadzenie mediacji. W trakcie mediacji termin na jej przeprowadzenie może być przedłużony na zgodny wniosek stron.

Ugoda
Mediacja może zakończyć się zawarciem przez strony ugody. Ma ona moc ugody zawartej przed sądem dopiero po jej zatwierdzeniu przez sąd.

Sąd zatwierdza ją postanowieniem lub jeśli podlega ona wykonaniu w drodze egzekucji, zatwierdzenie następuje przez nadanie klauzuli wykonalności. Sąd odmawia zatwierdzania ugody jeśli stwierdzi, że ugoda:
- jest sprzeczna z prawem lub zasadami współżycia społecznego,
- zmierza do obejścia prawa,
- jest niezrozumiała,
- zawiera sprzeczności.
 
Na zakończenie należy dodać, że regulacja prawa polskiego jest zgodna z prawem międzynarodowym.
23-04-23 07:01